بخشی از متن مقاله تقرير متکلمان شيع? بغداد از نظري? تکليف :
تعداد صفحات :34
از جمل دیدگاهها در تبیین رابط میان امر خدا و فعل انسان، نظری تکلیف است. بر پای این دیدگاه، مشخص بارز آموزههای دینی تکلیفی بودن آنهاست؛ این که انسانها به خاطر برخورداری از عقل، از جانب خداوند ملزم به انجام دادن یا ترک مجموعهای از افعال شدهاند. نظری تکلیف تا بدانجا در فرهنگ اسلامی پذیرفته شده که مکلف بودن بندگان از اصول موضوع علم فقه به شمار آمده است؛ چنان که حتی در تعریف علم فقه، موضوع آن را «افعال مکلفان» بیان میدارند. متکلمان مسلمان در تفکیکی کلی و کلان، تکالیف را از دو سنخ عقلی و شرعی دانستهاند. رابط میان این دو سنخ تکلیف، شیو عمل در فرض تعارض این دو با یکدیگر، و مسائلی دیگر از این دست، به پدید آمدن اختلاف نظرهای گستردهای در میان عالمان مسلمان انجامیده است. این میان، عالمان مکتب شیعی فقیهان متکلم بغداد، خوانشی خاص خویش از نظری تکلیف ارائه کردهاند. بناست که در این مطالعه بعد بازشناسی ارکان نظری تکلیف، خوانش خاص دو فقیه و متکلم برجست مکتب فقهی متکلمان بغداد ـ شیخ مفید و سید مرتضی ـ را از نظری تکلیف، و هم، تمایز نگرشهای آن دو را به مسئله بازکاویم.